Haziran ayında, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanı, Mehmet Köse, Romanya’yı ziyaret etti. Bükreş’teki resmi ziyaretlerin dışında Romanya Demokrat Türk Birliği’nin temsilcileriyle de bir araya geldi. Görüşmelerin sonunda, Ankara’dan gelen konuğumuz Romanya ve Türkiye arasında devam eden veya geliştirilmesi planlanan eğitim alanındaki projelerle ilgili sorularımızı nezaketle cevaplandırdı.
Yönetmekte olduğunuz Başkanlığı kısaca anlatır mısınız: görevi ve hedefleri nelerdir?
2010 tarihinde kurulan Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, yurtdışındaki vatandaşlarımız, kardeş topluluklarımız ile Türkiye’de öğrenim gören uluslararası burslu öğrencilerimize yönelik çalışmaları koordine etme, bu alanlarda verilen hizmetleri ve yapılan faaliyetleri geliştirme görevini üstlenmiştir. Başkanlığımızın çalışmalarıyla gerek yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızla gerekse kardeş topluluklarla ilişkiler güçlendirilmekte, ekonomik, sosyal ve kültürel olarak daha yakın ilişkiler tesis edilmektedir. Türkiye’nin uluslararası elçileri olan Türkiye Burslusu öğrencilerimiz ise; tarihten gelen köklü ilişkilerimizin yeniden inşasında önemli roller üstlenmekte, dünyanın dört bir yanındaki gönüllü elçilerimiz olmaktadırlar.
Bu kapsamda, YTB’nin görev alanı itibariyle en temelde diaspora kurumu olduğunu söyleyebiliriz. Diaspora olarak yurt dışında 6 milyon vatandaşımız yaşamaktadır. 1960’lı yıllarda başlayan iş gücü göçü ile özellikle Batı Avrupa’ya giden vatandaşlarımız, bugün artık dördüncü, beşinci nesilde bu ülkelerde bulunmaktadırlar. Yurt dışındaki vatandaşlarımızın dili, dini, kültürü, ana vatanıyla ilişkisi ve karşılaştıkları sorunların takibi başkanlığımızın önemli çalışma alanlarındandır. Onların bulundukları ülkelerde aktif vatandaşlar olmaları ve o ülkeye adaptasyonlarının sağlanması için çalışmalar yürütüyoruz.
Aynı zamanda kardeş topluluklar diye tanımladığımız tarihi ve kültürel yakınlığımız olan topluluklarla ilişkileri geliştirme çalışmalarını da önemsiyoruz. İster yakın ister uzak coğrafya olsun birbirimizi süreklilik arz edecek şekilde tanınmalıyız ve ilişkilerimizi bu doğrultuda geliştirmeliyiz. Bu yakın ilişki bize önemli fırsatlar açacaktır.
YTB, bahsettiğimiz gibi Türkiye’nin uluslararası öğrencilere sağlamış olduğu Türkiye Bursları programının koordinasyonunu sağlıyor. Türkiye Bursları kapsamında hali hazırda 16 binden fazla öğrenci ülkemizde eğitim almaktadır. Her geçen yıl Türkiye Bursları programına başvurular artıyor. Türkiye’nin bu noktada dünyada eğitim üssü haline geldiği söyleyebiliriz. Örneğin bu yıl 163 ülkeden 106 binin üzerinde başvuru aldık.
Romanya ziyaretinizin amacı nedir? Hangi resmi görüşmeleri yaptınız ve ne sonuçlar aldınız?
Romanya’daki ziyaretimizin kapsamında Romanya’nın yurtdışındaki Romen vatandaşlarıyla ilgilenen kişi, kurum ve kuruluşlarıyla bilgi alışverişinde bulunulmuş, Romanya Senatosu ve Parlamentosundaki temsilcilerle toplantılar yapılmış, Türkiye Burslusu Romenlerle bir araya gelinmiş ve kardeş topluluklarımıza ait STK ve milletvekillerimizle görüşmeler yapılmıştır. Ziyaretlerimizde özellikle Romen diasporası ile ilgilenen kişi ve kurumlarla olan görüşmelerimizde, Türk ve Romen diasporalarının sorunlarının benzeştiği, çözümlerin neredeyse aynı olduğu ve muhatap kurumlar olarak işbirliği alanlarının çok geniş olduğu görülmüştür. Bu işbirliği alanlarına yönelik gerçekleştirilecek somut faaliyetler konusunda antlaşmaya varılmıştır.
Hâlihazırda Türkiye’de Romanya’dan kaç genç eğitim almaktadır? Türkiye’de okuyan Romanya’lı gençlerin sayısının daha yüksek olduğu yıllar oldu mu?
Hâlihazırda Türkiye Bursları kapsamında, Romanya’dan 33 öğrenci ülkemizde eğitim almaktadır. Bunun yanı sıra, kendi imkânlarıyla Türkiye’ye gelen pek çok öğrenci de bulunmaktadır. YTB’nin koordinasyonu ile birlikte 2012 yılında Türkiye Bursları bir marka haline gelmiş ve rekor başvurulara ulaşmıştır. Bu tarihten itibaren de Türkiye’de okuyan Romanyalı öğrenci sayılarında artış yaşanmıştır.
Romanya’da eğitim alan Türk gençlerin sayısı Türkiye’de eğitim alan Romen gençlerinden daha mı fazladır? Cevabınız „evet” ise, Romanya’nın burs imkanı sağlamadığını gözönünde bulundurursak, bu durumun nedeni nedir?
Ülkemizden çok sayıda öğrenci yükseköğrenim görmek amacıyla Romanya’yı tercih etmektedir. Son yıllarda bu sayının daha çok arttığını görüyoruz. İki ülke arasında karşılaştırma yapıldığında sayısal fark çok yüksek olmasa da Romanya’daki Türk öğrenci sayısı daha fazla olabilir. Bu durum, Türkiye’nin sağladığı eğitim imkânlarının daha çok tanıtılması gerektiğini göstermektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti her yıl kaç yabancıya burs veriyor ve şu an Türkiye’de en çok hangi ülkeden genç okuyor?
Türkiye Bursları kapsamında ülkemiz imkânları dâhilinde her yıl yaklaşık 5000 uluslararası öğrenciye burs sağlanmaktadır. Şu anda ülkemizde en çok komşu ülkelerimizden öğrencilerden olmak üzere, 160 civarında ülkeden öğrenci ülkemizde eğitim görmektedir. Orta Asya’dan Uzak Asya’ya Latin Amerika’dan Afrika’ya çok geniş bir coğrafyaya hitap ediyoruz
Türkiye, eğitimlerini tamamladıklarında kendi ülkelerine dönen gençlerin eğitimi için çok harcama yapmaktadır. Türkiye’ye nasıl bir kazanım, geri dönüş olmaktadır?
Türkiye Bursları hem maddi hem manevi, ciddi bir yatırımdır. Doğrudan insana yatırım yapılmaktadır. Bu sayede, dünyanın neresine gidilirse gidilsin artık Türkçe konuşan eğitimli insanlara rastlayabileceksiniz, bu sayı da yıldan yıla artmaya başlıyor. Türkiye Bursları ile iyi bir eğitim alarak ülkesine dönen bir öğrenci aynı zamanda Türkiye’deki yükseköğrenimi adına da iyi bir imaj sergileyerek Türkiye’nin imajını müspet yönde etkiliyor.
Her ülkede Türkiye’ye müzahir gönül elçilerinin olması demek Türkiye algısının o ülkede yaşayan birileri vasıtasıyla sürekli canlı tutulması anlamına geliyor. Bu da Türkiye Bursları ve Türkiye’nin en büyük kazanımlarındandır.
Burslar hangi alanlardadır ve Türkiye’de burs için başvuranlar tarafından en çok tercih edilen alanlar hangileridir?
Türkiye Bursları kapsamında Türkiye’nin en prestijli üniversitelerindeki programlar öğrencilerin başvurularına açılmaktadır. En başarılı lisans adayları genellikle tıp eğitimi almak isterken, bunun yanında mühendislikler de ön plana çıkmaktadır. Lisansüstü düzeylerde ise sosyal bilimler alanlarından, Uluslararası İlişkiler, İktisat ve İşletmeye de ciddi bir talep var.
Romanya’daki gençlere iletmek istediğiniz mesajınız nedir?
Gençler ülkelerimizin geleceğinde en önemli değerdir. Başkanlığımız görev alanları itibariyle gençlere yönelik çalışmalara daim önem vermekteyiz ve yaptığımız çalışmaların birçoğu da gençlerimizin eğitim seviyelerini artırma ve onlara bulundukları toplumlarda saygın konum kazandırma gayesi taşımaktadır. Ülkemiz dünyanın dört bir yanından gençlerin Türk üniversitelerinde eğitim süreçlerini başarıyla tamamlamalarını sağlamakla birlikte, eğitim sürecinde çeşitli kültürel ve sosyal aktivitelere katılma imkânı, yabancı dil eğitimi ve diğer olanakları ulaşılabilir kılmaktadır. Romanya’da yaşayan geçlerimize öncelikle zamanlarını iyi değerlendirmelerini ve kendilerini iyi yetiştirmelerini tavsiye ederim. Diğer taraftan birlik ve dayanışma içinde olmalarını, ana dil ve kültürümüzü öğrenmeye ve öğretmeye gayret göstermelerini aynı zamanda Romanya’nın geleceğine katkı sağlamalarını temenni ederim. Biz de büyükleri olarak gençlerimize örnek olmak, gençlerimizin gelişmelerine katkı sağlamak için gerekli katkıları sunmayı amaçlıyoruz.